خلیج همیشه فارس ایران و ایرانی

سفرفرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی به محله گوریگاه و تجدید میثاق با شهیدا و بویژه شهدای خلیج فارس

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

خلیج فارس در دوره ایران باستان

قدمت خلیج فارس با همین نام چندان دیرینه‌است که عده‌ای معتقدند «خلیج فارس 

گهواره تمدن جهان یا خاستگاه نوع بشر است.» ساکنان باستانی این منطقه، 

نخستین انسان‌هایی بودند که روش دریانوردی را آموخته و کشتی اختراع کرده و 

شرق و غرب را به یکدیگر پیوند داده‌اند. قدیمی‌ترین نامی که به این شاخاب داده 

شده، نارمرتو (narmarratu) است که توسط آشوریانی که قبل از ورود آریایی‌ها 

در فلات ایران می‌زیستند به کار می‌رفته و به معنی رود تلخ بوده است.

و همچنين در سرزمين باستاني ايلام كهن كه سفر هاي دريايي خود را ازشهر ليان 

كه بندر بوشهر كنوني است انجام مي دادند كه نارمارتو يا درياي پارس مي ناميدند

كه مسير در يايي آنها از ليان به هرموز (هرمز) و درياي اريتره يا عمان امروزي و از 

آنجا به درياي آزاد بود.از زمان شكل گيري پادشاهي ماد در 788 ق.م كه به وسيله ديا كو شكل 

گرفت امپراتوري ايران شكل قوي تري به خود گرفت و به صورت مستقل از راه خشكي و دريا به 

مبادلات اقتصادي وسفر هاي نظامي مي پرداختند.  كه در اين زمان نيز خليج فارس به درياي 

پارس سينوس پرسيكوس و يا هچا پارس اي تي (دريايي كه از پارس مي آيد ) نام گرفت.

                     

خليج فارس دوران هخامنشی

با آنكه مادها يوغ بندگي واستعمار آشوريان را از گردن نهادند وطي جنگهاي چندين 

ساله آشوريان را از بين بردند وحكومت ثروتمند ليدي را سركوب و مطيع خود 

ساختند وامپراتوري قدرتمند كه يكه تاز دنياي باستان را تشكيل دادند  ولي به جهت 

اختراع خط وشروع تاريخ از زمان حكومت هخامنشيان دريانوردي  ایرانیان به صورت 

نظامي  در خلیج فارس را، به قریب پانصد سال پیش از میلاد مسیح و در دوران 

سلطنت داریوش اول نسبت مي دهند .داریوش بزرگ، نخستین ناوگان دریایی جهان 

را به وجود آورد. کشتی‌های او طول رودخانه سند را تا کرانه‌های اقیانوس هند 

و دریای عمان و خلیج فارس پیمودند، و سپس شبه جزیره عربستان را دور زده و تا 

انتهای دریای سرخ کنونی رسیدند. او برای نخستین بار در نزدیکی کانال سوئز مدرن 

فرمان کندن کانالی را داد و کشتی‌هایش از طریق همین کانال به دریای مدیترانه راه 

یافتند. در کتیبه‌ای که در محل این کانال به دست آمده نوشته شده‌است «من 

پارسی هستم. از پارس مصر را گشودم. من فرمان کندن این کانال را داده‌ام از رودی 

که از مصر روان است به دریایی که از پارس آید پس این جوی کنده شد چنان که 

فرمان داده‌ام و ناوها آیند از مصر از این آبراه به پارس چنان که خواست من بود.» 

داریوش در این کتیبه (تصوير بالا)از خلیج فارس به نام «دریایی که از پارس می‌آید» 

نام برده‌است. در کتاب اوستا اگرچه از نام خلیج فارس بطور صریح نام برده نشده اما 

در مهر یشت در مبحث مهر یا میترا اشاره‌ای نیز به اروندرود شده‌ است که در آن 

دوره ارونگ گفته می‌شده‌ است

   

در میان یونانیان باستان

یونانی‌های باستان، از جمله بطلمیوس، این خلیج را «پرسیکوس سینوس» 

یا «سینوس پرسیکوس» که همان خلیج فارس است، نامیدند. از آنجا که این

نام برای نخستین بار در منابع درست و معتبر تاریخی که غیر ایرانیان نوشته‌اند 

آمده‌است، هیچ گونه شائبه نژادی در وضع آن وجود ندارد. چنان که یونانیان 

بودند که نخستین بار، سرزمین ایران را نیز «پارسه» و «پرسپولیس» یعنی شهر 

یا کشور پارسیان نامیدند.

نقشه زيریک نقشه قدیمی که قلمرو حکمرانی اسکندر را پس از فتح ایران و 

قسمتی از هند نمایش می‌دهد.

نام خلیج فارس در این نقشه واضح است

استرابن جغرافیدان سدهٔ نخست میلادی نیز به کرات در کتاب خود از خلیج فارس  

با لفظ پرسیکون کای تاس (Persikonkaitas) نام برده‌است که معادل تحت اللفظی 

خلیج فارس است. وی محل سکونت عرب‌ها را بین دریای سرخ و خلیج فارس 

عنوان می‌کند. همچنین فلاریوس آریانوس مورخ دیگر یونانی در قرن دوم میلادی، 

در کتاب تاریخ سفرهای جنگی اسکندر از این خلیج به نام «پرسیکون کیت» که 

چیزی جز خلیج فارس نیست نام می‌برد كه در اين سفر جنگي نئارخوس سردار 

اسكندر از پتاله كه از پاكستان كنوني است از طريق در ياي مكران (عمان) 

عازم تنگه هرموزي (هرمز) شد به يوتي ها حمله برد و از آنجا از طريق درياي 

پارس به شوش كه پايتخت ايران در دوره هخامنشيان بود رهسپار شد.

 

وجود اسناد مستند دوره هخامنشي براي حقانيت نام خليج *فارس
  

ژوهشگر و ايرانشناس برجسته كشور گفت: نام خليج*فارس از روزگار باستان با توجه به اسناد و مدارك موجود از جمله سنگ نوشته بابلي جزيره خارك، شهر ليان ايلامي در بوشهر و ده*ها مكان، كتيبه و سند ديگر به امپراطوري*هاي ايلامي، ماد، هخامنشي و حكومت*هاي بعد از اين حكومت*ها وابسته است.

ايرج افشار (سيستاني) در حاشيه حضور در مراسم روز ملي خليج*فارس در جزيره هرمز در گفت*وگو با خبرنگار فارس در بندرعباس با بيان اينكه كشورهايي كه تا چهار دهه پيش وجود خارجي نداشتند و اكنون نيز به مثابه اميرنشينان مونتاژي و مينياتوري متشكل از چند جزيره هستند، حرف*هاي نامعقول به زبان جاري مي*كنند، اظهار داشت: خليج*فارس منطقه*اي ژئواستراتژيك، ژئواكونوميك و ژئوپولتيك است و به دليل قرارگيري در مركز تجاري و اقتصادي جهان همواره در طول تاريخ از جايگاه ويژه سياسي، اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و نظامي برخوردار بوده است.

*سنگ*نوشته بابلي جزيره خارك و ليان ايلامي در بوشهر، مستندترين اسناد

وي با بيان اينكه برخورداري از اين ويژگي*ها، خليج*فارس را به عنوان يك ايده*آل براي استعمارگران درآورده است، يادآور شد: نام خليج*فارس از روزگار باستان با توجه به اسناد و مدارك موجود از جمله سنگ نوشته بابلي جزيره خارك، شهر ليان ايلامي در بوشهر و دهها مكان، كتيبه و سند ديگر به امپراطوري*هاي ايلامي، ماد، هخامنشي و حكومت*هاي بعد از اين حكومت*ها وابسته است.
افشار اظهار داشت: سنگ*نوشته*هاي بيستون، آثار هردوت و گزنفون نيز براي حقانيت نام خليج*فارس كافي است.

*ايران بيشترين كرانه، جمعيت و فعاليت اقتصادي و اجتماعي را در خليج*فارس دارد

اين پژوهشگر در ادامه با بيان اينكه در بين كشورهاي همسايه بيشترين كرانه و جمعيت متعلق به ايران است، اظهار داشت: سهم ايران در طول تاريخ از نظر تجاري و اقتصادي در اين آبراه نيز به عنوان قرارگيري در وسط دنيا، از ساير كشورهاي حاشيه بيشتر است.

*فرهنگ غني پارس*ها دليل نامگذاري خليج*فارس است

افشار در بخش ديگري از سخنان خود بيان كرد: در زمان*هاي دور به دليل زندگي پارس*ها در كرانه*هاي خليج*فارس كه تاريخ گواه به فرهنگ غني و توسعه يافته آنها مي*دهد، اين دريا با نام خليج پارس نيز نامور گشته است.

*سازمان ملل چندين بار به امارات در مورد ادبياتش اخطار داده است

ايران شناس برجسته كشور ادامه داد: نام خليج فارس را همه جوامع جهاني و به ويژه سازمان ملل متحد به رسميت شناخته و نامي غير از اين نام را براي خليج*فارس ذكر و برنمي*تابند.

*هيچ قدرتي توان تغيير نام*هاي تاريخي و شناخته شده دنيا را ندارد

افشار گفت: هيچ قدرت و كشوري هرچند زورگو و يا استعمارگران قلدر مآب نيز توان تغيير نام*هاي جغرافيايي بين*المللي را ندارد.

*به اعراب خاطي پيشنهاد مي*كنيم رفتار مسالمت*آميز و توام با احترام ايران را جواب دهند
وي تاكيد كرد: ما ايرانيان به كشورهاي عربي منطقه به چشم برادران خود نگاه مي*كنيم و از همين رو از آنها خواستاريم كه همانطور كه ايران با آنها رفتاري مسالمت*آميز، با احترام و عزت دارد آنها نيز دست به رعايت آداب ديپلماسي جوامع منطقه بزنند.
افشار با بيان اينكه برخي از كشورهاي منطقه كه بي*ادبانه و غير مسئولانه و بر خلاف آداب ديپلماسي سخنان ناحوشايند در مورد تماميت ارضي ايران سرافراز به زبان جاري مي*كنند، گفت: برخي از شيخ*هاي عرب بايد بدانند كه تا سه چهار دهه پيش به عنوان يك كشور وجود خارجي نداشته و اكنون اميرنشينان مونتاژي و مينياتوري به شمار مي*روند كه از چند جزيره مصنوعي تشكيل و خود را كشور معرفي مي*كنند و از همين رو بايد حد و حدود خود را بشناسند.

*ياوه*گويي*هاي برخي از اعراب هيچ ارزشي در ادبيات بين*المللي ندارد

وي با بيان اينكه ياوه*گويي*هاي اعراب هيچ تاثير و ارزشي در ادبيات ديپلماسي بين*المللي ندارد، اظهار داشت: زدن اينگونه حرف*ها در مورد تماميت ارضي كشوري همانند ايران، كمك به رژيم صهيونيستي است و بايد مواظب بود.
ايرج افشار كه به دليل شركت در جشنواره روز ملي خليج*فارس در جزيره هرمز حاضر شده، جمعه شب نيز در جشن ملي خليج*فارس كه با حضور وزير فرهنگ و حضور احتمالي معاون اول رئيس جمهور در فرهنگسراي شهيد آويني بندرعباس برگزار مي*شود، در مورد خليج*فارس با محوريت*هايي همانند نقش منفي و مثبت رسانه*ها در معرفي اين آبراه تاريخي سخن مي*گويد.

آب خلیج‌ فارس در زمستان اسیدی‌تر است

 

به گزارش ايرنا، ابوالفضل صالح روز دوشنبه با بیان این که افزایش اسیدیته آب خلیج فارس دو علت دارد افزود: یکی این که دمای کم آب باعث افزایش پارامترهای مرتبط با اسیدی شدن آب می‌شود و دوم این که فراجوشش‌هایی در دریای عمان وجود دارد که در زمستان شدت بیش‌تری می‌یابد. این فراجوشش‌ها آب‌های عمق را که دارای اسیدیته بیش‌تری هستند به سطح می‌آورند که با جریان‌های آبی وارد خلیج فارس می‌شوند.

 

وی که مجری طرح "بررسی پارامترهای اکولوژیک صخره‌های مرجانی شرق خلیج فارس و برآورد تاثیر آن بر پارامترهای وضعیت سلامت مرجان‌ها" است گفت: این طرح با هدف بررسی پارامترهای شیمیایی و فیزیکی بر روی خلیج ‌فارس و آبسنگ‌های مرجانی این پهنه آبی انجام شد.

 

رییس مرکز ملی تحقیقات جنوبگان در پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی افزود: نتایج مطالعات نشان داد افزایش دما و شیمی کربنات آب مهم‌ترین پارامترهای تاثیرگذار بر روی آبسنگ‌های مرجانی هستند، با اندازه‌گیری شیمی کربنات آب می‌توان میزان اسیدی شدن آب و تاثیر آن بر روی آبسنگ‌ها را به دست آورد.

 

وی با بیان اینکه این بررسی در تمام فصول سال در جزیره هنگام به عنوان پایلوت طرح انجام شد گفت: همچنین این نتایج نشان داد آب خلیج‌ فارس در زمستان بیش‌تر اسیدی می‌شود که تهدیدی برای آبسنگ‌های مرجانی است.

 

صالح ادامه داد: نتایج نشان داد یکی دیگر از مهم‌ترین فاکتورهایی که بر روی آبسنگ‌های مرجانی خلیج فارس تاثیر می‌گذارد مسئله دما است، دما در فصل تابستان تا حدود 34 درجه بالا می‌رود که موجب کاهش رشد مرجان‌ها و بروز بیماری سفیدشدگی می‌شود.

 

وی گفت: در واقع اسیدی شدن آب دریاها و اقیانوس‌ها یک روند جهانی است که از حدود 200 سال گذشته با فعالیت صنایع و انقلاب صنعتی آغاز شده است، فعالیت صنایع موجب انتشار گاز دی اکسید کربن در فضا می‌شود و این گاز به مرور با واردن شدن به آب دریاها و اقیانوس‌ها موجب اسیدی شدن آن‌ها می‌شود و در طولانی مدت تغییراتی در این پهنه‌های آبی ایجاد می‌کند.

 

صالح ادامه داد: برآوردهای جهانی نشان می‌دهد آب دریاها و اقیانوس‌ها نسبت به 200 سال گذشته اسیدی‌تر شده است که خلیج فارس نیز از این قاعده جدا نیست.

 

وی افزود: همچنین تحقیقات در خلیج فارس نشان داد میزان اسیدی شدن آب خلیج فارس در فصول پاییز و بهار به علت شرایط دمایی و حالت اسیدیته مناسب‌تر شرایط برای رشد آبسنگ‌های مرجانی مناسبت‌تر است اما در فصول زمستان و تابستان به علت افزایش دما و بالا رفتن میزان اسیدیته آب شرایط رشد مساعد نیست.

 

رییس مرکز ملی تحقیقات جنوبگان گفت: همچنین در این طرح پارامترهای مغذی مانند فسفات و نیترات نیز اندازه‌گیری و بررسی شد و نتایج نشان داد در مکان‌هایی که غلظت این پارامترها افزایش یافت موجب آسیب رساندن به آبسنگ‌های مرجانی شد.

 

وی افزود: بالا رفتن میزان پارامترهای مغذی موجب رشد میکروجلبک‌ها در آب می‌شود که کاهش نور، افت اکسیژن و کدر شدن آب را در پی دارد که این شرایط زیست آبسنگ‌های مرجانی راسخت می‌کند.

 

به گفته وی مواد مغذی با ورود فاضلاب‌های خانگی، صنعتی و پساب‌های مزارع پرورش میگو وارد پهنه‌های آبی می‌شود که در برخی موارد موجب بروز پدیده کشند قرمز می‌شود.

 

صالح افزود: به طور کلی بررسی‌ها نشان داد شرایط آبسنگ‌های مرجانی جزیره هنگام از نظر دما در معرض خطر هستند اما از نظر سایر پارامترهای شیمیایی به اضافه آلودگی‌های نفتی در خطر نیستند و حداقل تا 50 سال آینده نیز این پارامترها به جز دما مرجان‌ها را تهدید نمی‌کند.

 

وی تاکید کرد: خسارت‌هایی که فعالیت‌های انسانی مانند ماهیگیری، گیر کردن لنگر لنج‌ها، غواصی‌های غیرحرفه‌ای و صید مرجان‌ها برای آکواریوم به آبسنگ‌های مرجانی وارد می‌کند بسیار بیشتر از خسارات پارامترهای شیمیایی است.

 

آبسنگ‌ها یا صخره‌های مرجانی از قدیمی‌ترین و غنی‌ترین اجتماع موجودات زنده بر روی زمین هستند. بیش‌تر صخره‌های مرجانی بین 5 تا 10 هزار سال عمر دارند و بسیاری از آن‌ها صخره‌های آبی روی هم انباشته شده‌ای هستند که میلیون‌ها سال قدمت دارند.

 

مرجان‌هایی که صخره‌های مرجانی را تشکیل می‌دهند تنها در شرایط خاصی پرورش می‌یابند. آنها در آب گرم، شور و تمیز زندگی می‌کنند، رشته صخره‌های عظیم آبی در طول سال با درجه حرارتی بیش از ۲۱ درجه سانتی‌گراد گرم باقی می‌مانند، مرجان‌ها همچنین تنها در آب‌های کم‌عمقی که نور خورشید بتواند به آن‌ها برسد زندگی می‌کنند.

 

تاکنون ۷۰ گونه مرجان در خلیج‌فارس شناسایی شده است که از این تعداد 45 گونه آن‌ها در آب‌های ایران دیده می‌شوند. در خلیج فارس تنوع گونه‌ای مرجان‌های شاخ گوزنی(Acropora) بیش از جنس‌های دیگر است.

 

"مرجان‌های انگشتی" نیز بعد از مرجان‌های شاخ گوزنی و مغزی دارای بیش‌ترین تنوع گونه‌ای هستند.

 

"مرجان‌های نرم" یا "مرجان‌های مواج" نیز در خلیج فارس حضور دارند که فاقد اسکلت آهکی هستند و با جریان آب به این سوی و آن سو به حرکت در می‌آیند.

علاوه بر این مرجان‌ها، "مرجان‌های کاسه‌ای" هم در خلیج فارس و آب‌های ایران دیده می‌شوند. از نظر اکولوژیک، مرجان‌های مغزی دارای بیش‌ترین مقاومت نسبت به تغییرات محیط هستند.

تصویبنامه شماره ۶۷ -۲٫۲۵۰ مورخ ۱۳۵۲٫۴.۳۱ موضوع ماده ۳ قانون مناطق دریایی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و دریای عمان

• ب - اقدام به تمرین یا مانور با هر نوع سلاح.
• ب - چنانچه جرم ارتکابی مخل صلح و نظم و آرامش داخلی و یا نظم عمومی دریای سرزمینی باشد.
• ب - کشتی در دریای سرزمینی ایران متوقف باشد.
• ب - وضع و اجرای قوانین و مقررات مناسب به ویژه در زمینه فعالیتهای زیر.
• ج - اعمال حقوق حاکمه که به موجب معاهدات بین‌المللی و منطقه‌ای تفویض شده است.
• ج - جمع‌آوری هر گونه اطلاعاتی که به زیان امنیت ملی، امور دفاعی یا منافع اقتصادی کشور باشد.
• ج - چنانچه فرمانده کشتی یا نماینده دیپلماتیک یا کنسولی دولت صاحب پرچم کشتی تقاضای کمک و رسیدگی نماید.
• ج - کشتی در حال عبور از دریای سرزمینی باشد مشروط بر این که منشاء قرار تأمین و یا حکم محکومیت، تعهدات و یا الزامات ناشی از‌مسئولیت مدنی همان کشتی باشد.
• ح - هر گونه فعالیت صیادی و بهره‌برداری از منابع دریایی.
• د - چنانچه رسیدگی و تعقیب برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و روانگردان ضروری باشد.
• د - هر گونه تبلیغاتی که منظور از آن لطمه زدن به امنیت ملی، امور دفاعی و یا منافع اقتصادی کشور باشد.
• رئیس مجلس شورای اسلامی - علی‌اکبر ناطق نوری
• ط - انجام هر نوع پژوهش علمی، نقشه‌برداری، لرزه‌نگاری و نمونه‌برداری.
• ک - انجام هر نوع فعالیت دیگری که لازمه عبور کشتی نباشد.
• ه - پرواز و فرود و انتقال هر نوع هواپیما و هلیکوپتر و ادوات نظامی و نیرو به واحدهای شناور دیگر و ساحل.
• و - نقل و انتقال افراد، بارگیری یا تخلیه هر نوع کالا و پول بر خلاف قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران.
• ی - ایجاد اختلال در سیستمهای ارتباطی یا سایر تأسیسات کشور.
• ‌الف - کشتی از آبهای داخلی ایران خارج و در دریای سرزمینی در حرکت باشد.

نهمین رزمایش بزرگ پیامبر اعظم(ص) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با به کارگیری یک سلاح جدید راهبردی پایان یافت.

به گزارش خبرگزاری فارس، در آخرین روز از نهمین رزمایش بزرگ پیامبر اعظم(ص)که با شرکت بخشی از یگان‌های نیروهای دریایی، زمینی و هوافضای سپاه در تنگه هرمز و خلیج فارس برگزار شد، یک سلاح جدید راهبردی به کارگیری و به سازمان دفاع دریایی سپاه افزوده شد.

دریادار علی فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پاسخ به سوالی پیرامون قابلیت‌ها و توانمندی‌های این سلاح جدید صرفا به گفتن این جمله اکتفا کرد: ورود این سلاح جدید نقش بسیار تعیین کننده‌ای در افزایش قدرت دریایی ما برای مقابله با تهدیدات علیه انقلاب اسلامی و به طور مشخص شیطان بزرگ امریکا دارد.

نهمین رزمایش پیامبر اعظم(ص) سپاه به مدت 3 روز در تنگه هرمز و آب‌های نیلگون خلیج همیشه فارس برگزار و طی آن بخشی از تجهیزات و تاکتیک‌های نوین عملیاتی در حوزه دریا، زمین، ساحل و موشکی توسط رزمندگان سپاه اسلام به کارگیری و مورد اجرا قرار گرفت.